Fundusz sołecki w pigułce

Od 2009 r. sołtys i rada sołecka, zgodnie z projektem ustawy o funduszu sołeckim, ma dysponować środkami publicznymi. Powołanie funduszy sołeckich ma spowodować dopływ środków do zapóźnionych w rozwoju wsi.

 

FUNDUSZ SOŁECKI
Gminny fundusz sołecki stanowią wyodrębnione w budżecie gminy środki przeznaczone do wyłącznej dyspozycji sołectw na realizację przez nie inicjatyw obywatelskich, będących przedsięwzięciami służącymi poprawie warunków życia mieszkańców wsi, zgodnych z zadaniami gminy - art. 1 projektu ustawy o funduszu sołeckim.

Wieś potrzebuje inwestycji
Polska wieś wymaga takich inwestycji, jakie realizowane były przez dziesiątki lat w miastach. - Wieś zmienia się na naszych oczach. Jej mieszkańcy stają się bardziej wymagający, a zarazem aktywniejsi. Sięgają po nowe wyzwania, lecz w ich realizacji najczęściej na przeszkodzie stoi brak finansów. Do tej pory sołectwo jest zaledwie jednostką pomocniczą w pełni zależną od postanowień rady gminy.

Fundusz może działać na mocy obecnych przepisów
Obecnie obowiązujące przepisy również dają możliwość przekazania części środków gminnych do sołectw. Wskazuje na to art. 51 pkt 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym: - Statut gminy określa uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy. Niektóre samorządy udzielają wsparcia poprzez wydzielanie środków na zadania sołeckie i wypłacanie diet sołtysom. Inne tworzą fundusz sołecki, składający się z odpisów z podatków rolnego, leśnego i od nieruchomości. Jeszcze inne dla sołectw rezerwują 5% gminnego budżetu.

Jaka jest wysokość funduszu sołeckiego?
Ilość pieniędzy dla sołectwa jest uzależniona od zamożności gminy. W ustawie o funduszu sołeckim zawarto wzór, za pomocą którego oblicza się wysokość środków przypadających na dane sołectwo. Jeżeli rada gminy uzna, że może przeznaczyć dla danego sołectwa więcej pieniędzy, może to zrobić. Sołectwa nie będą musiały dokonywać tych obliczeń. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) corocznie do 31 lipca poinformuje sołtysów o wysokości środków, które będą do wykorzystania przez dane sołectwo w następnym roku.

Czy w każdej gminie powstanie fundusz sołecki?
To rada gminy decyduje o wyodrębnieniu w budżecie gminy funduszu sołeckiego. Rada gminy podejmuje w terminie do 31 marca (a w 2009 r. w terminie do 30 czerwca) uchwałę, w której wyraża albo nie wyraża zgody na wyodrębnienie funduszu sołeckiego w następnym roku. Rada gminy może także nie zgodzić się na powstanie funduszu sołeckiego w danej gminie. Pomysł na utworzenie funduszu sołeckiego mogą zgłosić radzie radni oraz wójt gminy (burmistrz, prezydent miasta). Sołtysi i mieszkańcy sołectw, którzy chcieliby utworzenia funduszu sołeckiego powinni w tej sprawie zwracać się do radnych gminy (lub do wójta, burmistrza prezydenta miasta)..

Na co można przeznaczyć środki z funduszu sołeckiego?
Pieniądze z funduszu sołeckiego można przeznaczyć na realizację tych zadań gminy, które będą służyły poprawie życia mieszkańców danego sołectwa, a także usuwania skutków klęsk żywiołowych. Jeżeli mieszkańcy danej wsi uznają, że warto np.:

- zbudować lub wyremontować plac zabaw dla dzieci,
- naprawić chodniki,
- zadbać o porządek we wsi (np. postawić kosze na śmieci),
- posadzić drzewa, krzewy,
- wyremontować wiatę przystankową

To właśnie na ten cel mogą przeznaczyć te pieniądze.
To co dane sołectwo może faktycznie zrobić, będzie zależało od wysokości środków finansowych, które będą w jego dyspozycji. Jeżeli mieszkańcy sołectwa zdecydują, to mogą wspomóc wykonanie konkretnych zadań - w tym poprzez własną pracę (społeczną).

Co ma zrobić sołectwo, aby otrzymać środki z funduszu sołeckiego?
Musi zostać zwołane zebranie wiejskie na którym zostanie uchwalony wniosek o przyznanie środków z funduszu sołeckiego. Wniosek może być uchwalony z inicjatywy sołtysa, rady sołeckiej lub co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa. We wniosku należy wskazać co mieszkańcy chcą zrobić (wraz z uzasadnieniem słuszności podjętych działań) oraz podać przewidywany koszt tych prac. Należy pamiętać, aby wysokość kosztów wskazanych we wniosku nie była wyższa niż ta, która została określona dla danego sołectwa. Informacja o wysokości przysługujących na sołectwo wniosków będzie przekazana przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) sołtysom w terminie do 31 lipca każdego roku. Uchwalony wniosek sołtys przekazuje wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok w którym chcemy otrzymać pieniądze.

Kto dysponuje środkami funduszu sołeckiego?

Fundusz sołecki jest częścią budżetu gminy, dlatego to wójt dysponuje pieniędzmi funduszu sołeckiego, jednak także od aktywności mieszkańców, sołtysa i radnych zależy, kiedy (w którym miesiącu danego roku) urząd gminy uruchomi pieniądze i zakupi towary lub usługi ujęte we wniosku.

W jakim czasie sołectwo musi wydać otrzymane pieniądze?
W ciągu danego roku. Pieniądze przyznawane są na dany rok i wtedy należy je wydać. Pieniędzy tych nie można wydać w następnym roku. Sołtys sam nie będzie wydawał pieniędzy - tą sprawą będzie musiał zająć się urząd gminy

wichz